Türünün birinci örneği olan biyonik uzuv, ön kola yerleştirilen minik mıknatıslar kullanarak ampute kişinin beyin sinyallerine karşılık veriyor ve protezin hareketlerini hassas bir biçimde denetim edebilmesini sağlıyor.
İtalya merkezli BioRobotics Enstitüsü’nden araştırmacılar, dirsekten kesilen kola yerleştirilen altı mıknatıstan gelen sinyalleri, nitelikli hareketler üretmek için dönüştüren robotik eli geliştirdi.
Biyonik el, protezi altı hafta boyunca kullanan ve bunu “kendi elini hareket ettirmek gibi” formunda tanımlayan 34 yaşındaki Daniel tarafından test ediliyor.
“ELİNİ KAYBEDEN BİRÇOK KİŞİ, ELİ HALA YERİNDE ÜZERE HİSSEDİYOR”
Yöntem, daha evvel kopmuş elin denetimine yardımcı olan ön koldaki kaslara birkaç milimetrelik mıknatıslar yerleştirilerek uygulanıyor.
Daha evvel ampute edilen Daniel, bu kasları hareket ettirerek manyetik sinyalleri özel bir bilgisayar programına gönderebiliyor ve bilgisayar programı da bu sinyalleri robotik elin hassas hareketlerine dönüştürüyor. Bu da, onun etten kemikten bir canlınınkine emsal ince hareketler yapmasına imkan tanıyor.
Enstitüsü’den Profesör Christian Cipriani, “Ön kolda 20 kas var ve bunların birçok el hareketlerini denetim ediyor. Elini kaybeden birçok kişi, güya eli hala yerindeymiş üzere hissetmeye devam ediyor ve kalan kaslar beyinden gelen komutlara cevap olarak hareket ediyor.” dedi.
“KENDİ ELİMİ KULLANIYORMUŞUM ÜZERE…”
2022 yılında sol elini kaybeden Daniel, elinin varlığını hala hissettiği için çalışmaya istekli olarak seçildi. Kolundaki kalan kaslar beyin sinyallerine karşılık vermeye devam ediyordu.
2023 yılının nisan ayında koluna altı mıknatıs takılması için ameliyat oldu. Cerrah takımı her biri için mıknatısın reaksiyon vermesini istedikleri belli kası bulup izole etti ve akabinde bu deseni bilgisayar programıyla haritaladı.
Deneyin sonuçları hayli başarılı oldu. Daniel, farklı formlardaki objeleri kaldırıp hareket ettirebiliyor, kavanoz açmak, tornavida kullanmak, bıçakla kesmek ve fermuarı kapatmak üzere günlük hareketleri yapabiliyordu.
Kırılgan objeleri kavraması gerektiğinde parmak uçlarını kullanıp gücü denetim edebiliyordu. Daniel, “Bu sistem bana kaybettiğim hisleri ve hisleri yine kazandırdı: Güya kendi elimi hareket ettiriyormuşum üzere hissediyorum” açıklamasında bulundu.