Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, askerin siyaset arenasından çekilmeye kararlı olduğunu ve silahlı kuvvetlerin seçimlerle gelen sivil otoriteye tabi olacağına inandıklarını söyledi.
Başkent Hartum’daki Dostluk Kongre Salonunda askeri ve sivil taraflar, yeni geçiş devrini başlatacak siyasi muahede konusunda aralarındaki anlaşmazlıkları giderebilmek için bir sefer daha bir ortaya geldi.
Askeri ve sivil kümeler, uzun siyasi krizin akabinde memleketler arası tarafların teşebbüsleriyle Sudan’da 5 Aralık 2022’de imzalanan ve tarafları çabucak hemen ortak bir paydada buluşturan çerçeve muahedesi sonrasında ülkeyi sonuncu mutabakata götürecek ikinci kademe görüşmelere başlama kararı aldı.
Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Burhan, burada yaptığı konuşmada, Sudan halkının özgürlük, barış ve adalet konusundaki istek ve hasretlerini karşılayan sivil, demokratik bir hükümet kurmayı umduklarını belirterek, “Gerçek demokratik dönüşümün başarısı için çalışacağız. Ordunun siyaseti bırakmaya kararlı olduğunu teyit ediyoruz ve silahlı kuvvetlerin seçimlerle gelen sivil otoriteye tabi olacağına inanıyoruz.” dedi.
Nihai mutabakat; adalet, güvenlik ve askeri ıslahat, barış muahedesinin gözden geçirilmesi ve kıymetlendirilmesi, eski rejimin izlerini ortadan kaldırma ve Doğu Sudan sıkıntısı olmak üzere 5 temel mevzuyu kapsıyor.
2019’dan bu yana istikrarsızlık sürüyor
Sudan’da hayat pahalılığı kaynaklı kitlesel halk protestoları sonucu başlayan Aralık İhtilali (2018) ve ordunun müdahalesi sonucu 11 Nisan 2019’da 30 yıllık Ömer el-Beşir iktidarı sona ermiş, sonrasında kurulan asker-sivil ortak süreksiz hükümetleri ise derin uyuşmazlıklar nedeniyle kalıcı olmamıştı.
Sudan ordusu, güvenlik ve beka tehdidi gerekçesiyle 25 Ekim 2021’de sivil idareye el koymuş, inanılmaz hal ilan ederek başbakan dahil onlarca siyasiyi gözaltına almıştı.
Parlamentodan, aktif hükümetten ve başbakandan mahrum ülkede Sudan Avukatları Sendikası, 10 Eylül’de “2022 geçiş anayasası taslağı”nı yayımlamış, BM, AfB ve IGAD’dan oluşan üçlü sistem ile ABD, İngiltere, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden oluşan dörtlü sistem, asker ile siviller ortasındaki tahlilde bu taslağı temel almıştı.
Üçlü düzenek, 10 Kasım’da Sudan’daki krizi çözmek için ordu ile siviller ortasında “temel mutabakata” varıldığını duyurmuştu.
Ordu ile sivil kümeler ortasında bölgesel ve memleketler arası tarafların himayesinde yapılan uzun görüşmeler sonucu iki taraf, siyasi çerçeve muahede imzalanması konusunda mutabık kalmıştı.